جشن سده

 سده

سده روز مهر از بهمن ماه در گاهشمار ایران باستان است که برابر است با دهم بهمن ماه خورشیدی. این جشن یکی از مهمترین جشن های ایرانیان بوده و هم پایه ”  جشن نوروز”  آن را با شکوه برگزار می کرده اند…

پیدایش آتش و جشن سده

جشن سده از زمان های بسیار دور به یادگار مانده است ( شاید پیش از زرتشت )و جشن پیدایش آتش است بنا به آنچه در شاهنامه فردوسی آمده است روزی هوشنگ شاه به همراه یاران خود به کوه می روند و در راه به مار تنومندی روبرو می شوند و با سنگ بزرگی به جنگ با او می شتابند و سنگ را به سوی مار پرتاب میکند سنگ سنگ دیگری  برخورد می‌کند و اخگری(جرقه ای) بیرون می‌جهد و خار و خاشاک پیرامون را به آتش می کشدو آتشی فروزان، پدیدار می گردد و از آن پس،  جشن سده برگزار می شود.

واژه سده

سده از واژه “ست ” در زبان پهلوی آمده است و معنای آن سد (صد) است[ واژه صد به نادرستی با “ص” نوشته می شود چون واژه ای پارسی است ] می باشد در ایران باستان از آغاز فروردین تا پایان مهرماه تابستان بزرگ و از آغاز آبان تا پایان اسفندماه را زمستان بزرگ می نامیدند و سده هنگامی است که سد روز از زمستان می گذرد و یا به گویش امروزی، ۵۰پنجاه شب و پنجاه روز تا جشن نوروز مانده است .

سده چگونه بر گزار می شود

آیین جشن سده اینگونه  است که پس غروب آفتاب سه تن از بزرگان  که رخت سپید بر تن دارند به سوی توده ای از هیزم خشک که از پیش فراهم آمده است می روند و  گروهی از جوانان که آنها نیز رخت و جامه  سپید بر تن دارند با آتشدان هایی آنها را همراهی می‌کنند( اینان در این هنگام نیایش آتش را می سرایند) سپس بزرگان با آتشدان هایی که جوانان ( دختر یا پسر) در دست دارند هیزمها را  آتش می زنند گروه موسیقی از آغاز تا پایان آهنگ شادی می نوازند و افروخته شدن” آتش سده” را جشن می‌گیرد و آرزو می کنند و امیدوارند تا جشن سال دیگر روشنایی و گرمی در دلهایشان باشد.

نیایش آتش

  آتش نماد روشنایی و راستی است .آتش دوستان را گرما و آرامش می بخشد و دشمنان را دور می سازد .آتش روشنایی می‌بخشد و راه راست را می‌نمایاند و دروغ ها را آشکار می سازد. آتش تیرگی ها را می زداید.